Een rode gevoelige huid, met gesprongen vaatjes, ontstekingen of puistjes kan erg vervelend zijn. Rosacea komt en gaat. Het is een chronische huidaandoening. Een huidtherapeut kan je hierbij helpen. Lees ook alvast wat je zelf kunt doen qua huidverzorging, voeding, leefstijl en mindset om je huid te verbeteren.
Wat is rosacea?
Rosacea is een rode huidaandoening in het gezicht, soms met rode vaatjes. De huid ziet er gevoelig uit, soms met puisten, ontstekingen en grof of verdikt. Het kan branderig of stekelig aanvoelen. Deze roodheid kan opvlammen of verergeren na persoonlijke triggers.
Er zijn 4 vormen van rosacea
Je kunt ook meerdere vormen tegelijk hebben.
- Type 1 = rode rosacea: Je hebt last van rode opvlammingen, blozen en roodheid op de huid. De huid kan warm aanvoelen en wat gezwollen zijn. Dit komt vooral voor op de wangen.
- Type 2 = rosacea met bultjes en ontstekingen: Je hebt last van roodheid op de huid met bultjes, puisten en ontstekingen. Meestal op de wangen. Deze bultjes en ontstekingen zijn soms aanwezig en kunnen ook weer verdwijnen.
- Type 3 = rosacea met een grove, verdikte huid: Je hebt last van een onregelmatige, verdikte huid. Poriën kunnen grof zijn en meer opvallen. Meestal op neus, kin, voorhoofd of oogleden. Deze vorm zie je vooral bij mannen op de neus.
- Type 4 = rosacea met oogklachten: Je hebt snel last van branderigheid of steken in de ogen, alsof er zandkorrels in de ogen zitten. Het kan jeuken, gevoelig zijn, soms zie je wazig en is er vochtophoping (oedeem) rond de ogen.
Er zijn ook andere huidaandoeningen die kunnen lijken op rosacea, zoals seborrhoïsch eczeem, acne, allergie, zonschade en lupus.
Het ontstaan van rosacea en mogelijke oorzaken
Rosacea heeft te maken met je immuunsysteem en de zenuwen naar de rode vaatjes in het gezicht toe. Deze vaatjes reageren namelijk heftiger op bepaalde prikkels (triggers) en zorgen zo voor meer roodheid en ontstekingen. Ook kunnen bepaalde micro-organismen een rol spelen (dermodex mijt en staphyloccocus epidermalis).
Bij dit rode huidprobleem is de barrièrefunctie (bescherming) van de huid vaak aangetast. Ook liggen de vaatjes oppervlakkiger, zijn vaak groter en talrijker.
Let op: Waar het door ontstaat is heel individueel!
Rosacea kan verergeren door:
- Warmte, opvliegers en inspanning
- Weersomstandigheden (kou, warmte, vochtigheid, uv-straling, wind)
- Irriterende huidproducten
- Stress en emoties
- Bepaalde geneesmiddelen
- Micro-organismen
- Alcohol, koffie, thee, zuivel
- Peper en bepaalde kruiden (voeding met ‘capsaïcine’)
- Kaneelachtige stoffen, tomaten, citrusvruchten, chocola (voeding met ‘cinnamaldehyde’)
- Teveel aan histamine, waardoor de vaatwand wijder wordt en ontstekingen ontstaan (histamine is een hormoon, en zit bijv. in tomaten, spinazie, kiwi, kruiden en koriander)
Weetje: de demodex mijt leeft bij bijna iedereen op de huid. Het is een nuttige mijt, want hij eet overtollige huid en talg op. Maar bij rosacea neemt deze mijt vaak de overhand en veroorzaakt dan een gevoelige en geïrriteerde huid. Ook draagt deze mijt bacteriën met zich mee, en deze zorgen weer ontstekingen.
Rosacea behandeling bij de huidtherapeut
Bij rosacea kan de huidtherapeut je helpen met huidverzorgingsadviezen, het uitkiezen van de juiste huidproducten, persoonlijke leefstijl- en voedingsadviezen en diverse behandelingen gericht op het aanpakken van de klachten en het versterken van de huidbarrière om nieuwe opvlammingen te voorkomen.
Hulp nodig bij rosacea? Boek nu een gratis eerste consult via 0612418373
Bij ernstige rosacea zal de huidtherapeut samenwerken met een huisarts, dermatoloog en/of oogarts.
Wat kun je zelf doen bij rosacea?
Bij rosacea is de huid of heel vettig of juist heel teer. De juiste rosacea huidverzorging speelt een belangrijke rol om klachten aan te pakken. Wil je rosacea zoveel mogelijk voorkomen? Ga dan samen met een huidtherapeut op zoek naar jouw persoonlijke triggers.
Adviezen huidverzorging bij rosacea
- Was je huid liefst maar 1x per dag, met lauwwarm water. Water heeft een hogere pH-waarde dan je huid. Veelvuldig wassen (ook zonder zeep) verstoort de zuurtegraad, waardoor de huid teer en droger wordt OF juist vettiger.
- Gebruik milde producten voor je huid. Deze bevatten géén parfum, uitdrogende alcoholen, scrubs, heftige zuren en geen ingrediënten zoals citrus, menthol, kamfer, lavendel, toverhazelaar, natriumlaurylsulfaat of sodium laureth sulfate. Kies wel voor pH-huidneutraal (rond pH 5,5) en kalmerende ingrediënten, niacinamide en antioxidanten zoals vitamine C en E. Kies een milde lichaamsreiniger bijvoorbeeld Advanced Cleanser.
- Een lichtzure, milde reiniger helpt hydrateren en helpt tegen infecties, zodat de demodex mijt niet overtollig groeit, zoals Foamer 5 of Oxybiome of Advanced Cleanser.
- Gebruik een hydraterende, maar niet te vette crème, zoals Moisture Complex of Hyal Ceutic.
- Vitamine A zuur kan rosacea verbeteren, maar je moet de huid niet overmatig irriteren. De meest stabiele vorm is retinaldehyde of retinol. Bouw het langzaam op van 3x per week, dan om de dag tot eventueel elke avond. Zorg altijd dat je eerst de huidbarrière versterkt (genoeg hydratatatie en natuurlijke huidvetten).
- Gebruik zachte materialen voor je huid (wattenschijfjes, je handen of een zachte handdoek), en vervang ze dagelijks.
- Bescherm je huid met een kwalitatieve zonbescherming met SPF 15 of hoger.
- Spray parfum op je kleding in plaats van op je huid.
Adviezen bij rosacea met oogklachten
- Bij pijn en een vermindert zicht kun je kunsttranen gebruiken (een op lipiden en hp-guar gebaseerde kunsttraan, zoals Systane Hydration). Ga hiervoor eerst langs de oogarts.
- Bij viezigheid rondom de ogen kun je dit voorzichtig schoonmaken met een nat wattenstaafje, eventueel doordrenkt met een oplossing van een klein beetje babyshampoo in water. Borstel met het wattenstaafje voorzichtig de wimpers.
- Wanneer je last hebt van de ogen kun je warme kompressen (of een pittenzakje) op de gesloten oogleden leggen. Gebruik schoon water (max. 41 graden), 2x per dag 5 minuten. Er bestaan ook yogaoogkussens ter ontspanning.
- Als je last hebt van je ogen kun je ook de oogleden voorzichtig masseren. Masseer met een vinger van boven naar beneden op het ooglid. Zo druk je de talgkliertjes leeg. Met dichte ogen en kijk met je oogbol naar beneden terwijl je dat doet.
- Bij droge ogen kun je eens letten op goede vetten in je voedingspatroon (omega-3-vetzuren), in ongebrande, ongezoute noten en vis. Eet minimaal 1x per week vette vis zoals zalm, haring, makreel, sardines, forel en schelp- of schaaldieren. Ook lijnzaadolie, sojaolie en walnoten.
Gezonde voeding
Er is geen standaard voedingsadvies dat rosacea oplost, maar het is wél zinvol om je eigen persoonlijke ‘triggers’ te onderzoeken om rosacea te kunnen verminderen of voorkomen. Bij rosacea zien we vaker een vitamine B tekort en vitamine C helpt bij gezonde vaatwanden.
Daarnaast voorziet gezond en gevarieerd eten de huid van alle benodigde voedingsstoffen. En een gezonde huid raakt minder snel geïrriteerd of beschadigd.
- Eet vers (zo min mogelijk pakjes en zachtjes).
- Kies waar mogelijk biologisch, uit het seizoen en varieer voldoende.
- Vermijd snelle suikers (let op een lage glycemische index). Veel suikerpieken kunnen zorgen voor laaggradige ontstekingen in het lichaam.
- Kies volkoren producten, eventueel glutenvrij (geen witmeel producten).
- Drink voldoende water, vermijd alcohol.
- Eet voldoende groenten en lekker veel fruit met vitamines, mineralen en antioxidanten.
- Eet minimaal 1x per week vette vis zoals haring, makreel, sardines.
- Voeg aan elke maaltijd een eiwitbron toe (noten, vis, kip, zaden, pitten, groenten).
- Neem ‘goede vetten’ zoals kokosvet, olijfolie (koud over groenten of salade), noten, avocado, gember.
- Neem een handje ongezouten noten per dag.
- Tip: zoek bij een eliminatie dieet of detox kuur altijd hulp van een expert, om voedingstekorten te voorkomen.
Verder kun je kijken hoe het ervoor staat met je darmflora. Een goede darmgezondheid is belangrijk. Een groot deel van je immuunsysteem zit namelijk in je darmen. Bij rosacea komt vaak een tekort aan het enzym lipase voor. De ontlasting is dan wat vettig of plakkerig. Vezels eten kan helpen bij de vertering. Vezels zitten in plantaardige en volkoren producten, in groenten en fruit (brood, pasta en aardappelen, bonen en peulvruchten zoals kidneybonen en kikkererwten, haver, tarwezemelen, gerst, noten en pitten zoals lijnzaad, chiazaad, maanzaad, appels, bananen, kool, prei). Het is nodig om hierbij voldoende water te drinken. Denk ook aan probiotica zoals zuurkool, kimchi en kefir.
Leefstijl en mindset
- Voldoende beweging is gezond. Maar kan ook zorgen voor rode opvlammingen bij rosacea. Verminder dan bijvoorbeeld de intensiteit van je sport of verkort de duur. Het gebruik van een airco helpt ook. Probeer 150 minuten per dag verspreid matig te bewegen zoals wandelen of fietsen. En kies 2x per week voor spierversterkende oefeningen.
- Zonlicht kan een trigger zijn bij rosacea. Beperk teveel uv-straling. Probeer dagelijks 15-30 minuten buiten te zijn. Gebruik een zonbescherming als de zonkracht (uv-index) drie of hoger is. In Nederland is dat ongeveer in de maanden april tot en met september. Kies een zonbescherming met uva en uvb bescherming, SPF 15 of hoger. Herhaal de zonbescherming elke 2 uur als je in de zon bent. Fysisiche filters met titaniumdioxide of zinkoxide geven meestal de minste irritatie.
Stress kan als trigger rosacea uitlokken. Vooral langdurige stress kan een probleem zijn. Een aantal anti-stress tips:
- Wissel activerende activiteiten af met ontspannende activiteiten.
- Wat helpt bij ontspannen is bijv. mediteren, een boek lezen of wat je maar leuk vindt en blij van wordt.
- Bouw structuur in je dagelijkse activiteiten (werk in blokken, dan een pauze).
- Beperk het drinken van alcohol.
- Zorg voor voldoende voedingsstoffen.
- Zorg voor voldoende nachtrust.
- Zorg voor voldoende beweging.
- Probeer dagelijks in de frisse buitenlucht te komen.
Een ‘trigger’ dagboek bij rosacea
Om te weten wat rosacea bij jou veroorzaakt of verergert zou je eens een ‘trigger’ dagboekje kunnen bijhouden voor een paar weken. Hoe meer je bijhoudt, hoe meer informatie je jezelf geeft. Noteer in je rosacea-dagboek (of gewoon op de kalender):
- Je ontbijt, lunch, diner en tussendoortjes, inclusief drinken.
- Welke huidverzorging je hebt gebruikt.
- Hoe je je voelt; vooral stress, angst en boosheid.
- Eventuele bezigheden zoals sporten, zonnen etc.
- En uiteraard de ernst van de rosacea. Gebruik bijvoorbeeld een schaal van 1 t/m 5 (mild-ernstig). En noteer daarbij de specifieke klachten, zoals pijnlijkheid, rode vaatjes, bultjes, waar precies.
Hulp nodig bij rosacea? Boek nu een gratis eerste consult via 0612418373
Bronnen: https://richtlijnen.nhg.org/behandelrichtlijnen/rosacea#volledige-tekst en https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/bladeren/indicatieteksten/rosacea en KIVH rosacea opleiding